نکته نگار

بزرگداشت اربعین به ویژه زیارت مزار در این روز، ریشه در فرهنگ یادمانی شیعه دارد که از امور ذیل تأثیر پذیرفته است:

1- روایات مربوط به ارزشمندی عدد چهل و اینکه دور? کامل خیلی از امور تربیتی و معنوی به صورت چهل روز یا چهل سال است.

2- روایاتی که دور? کامل سوگواری بر مؤمن را، چهل روز می‌دانند.

3- روایاتی که بر یادکرد و یادمان حادث? عاشورا در فرصت‌های مختلف دلالت دارند.

4- رسیدن جابر در روز اربعین بر سر مزار امام علیه‌السلام به عنوان نخستین زائر سرشناس که به قصد زیارت آمده بود و همراه شدن اهل بیت امام حسین (ع) پس از بازگشت از سفر اسارت با او.

5- دو روایات ویژه از امام صادق علیه‌السلام و امام عسکری علیه‌السلام که در مورد زیارت اربعین نقل شده‌اند.

6- فرهنگ یادمانی شیعه که برای حوادث مهم مرتبط با حادث? عاشورا، شأن و منزلتی قائل است و از این رو با الهام گیری از توصیه‌های ائمه علیهم‌السلام بر یادمان حادث? عاشورا در فرصت‌های مختلف، سالروز نخستین زیارت مزار امام حسین علیه‌السلام را گرامی می‌دارد و گروهی تلاش دارند تا همانند جابر خود را بر سر مزار برسانند.

نتیجه آنکه، سنت بزرگداشت اربعین با توجه به عوامل یاد شده شکل گرفت و به مرور بر شکوه آن افزوده شد.

منبع : مقاله «اربعین؛ یادمان نخستین زیارت امام حسین (ع)»، محمدحسین صالح آبادی، خیمه، ش 110، آذر 1393، صص 48-57.